فرمت:doc

تعداد صفحه:57

بخش هایی از مقاله:

- واقعه كشتار هفده شهريور 57 ( جمعه سياه ) و پيامدهاي آن و
بي اعتبارشدن راه حل هاي سياسي و مسالمت آميز

 - تزلزل ارتش و تحولات سريع رواني – سياسي

 تظاهرات عيد فطر آرام برگزار شد . چهار روز بعد تهران تحت حكومت نظامي قرار گرفت و خبر اين واقعة ناگهاني درجهان و اخبار بي بي سي منعكس شد .

 قسمتي از اخبار راديو بي بي سي در سال 57 : دولت ايران در 12 شهر بزرگ ايران حكومت نظامي برقرار كرد . در ظرف ساعات اوليه اعلام حكومت نظامي زد و خوردهاي شديدي در خيابان هاي تهران آغاز شد .نيروهاي نظامي با خودروهاي مسلح نظامي ، سلاح هاي اتوماتيك و گاز اشك آور به جمعيت عظيمي كه در شرق تهران براي مخالفت با اعلام حكومت نظامي جمع شده بودند حمله بردند . گزارشات اوليه حاكيست كه عدة زيادي كشته شده اند . اما هنوز اطلاعي رسمي در خصوص تعداد كشته شدگان در دست نيست . تظاهر كنندگان در حالي كه به دستورات متفرق شدن دولت وقعي نمي گذاشتند در خيابان ها مي دويدند و عليه رژيم شاه شعار مي دادند و پنجره ها را مي شكستند . دستور اعلام حكومت نظامي شش ماهه ، به دنبال تشكيل جلسة اضطراري دولت ، امروز صبح در اولين بولتن اخبار راديوي ايران اعلام شد .ارتشبد قره باغي وزير وقت كشور در اين جلسة دولت حضور داشت .به گفته ي قره باغي ، بالاخره ما نتونستيم بفهميم كه چطور شد كه اون روز ، روز جمعه 17 شهريور به اين حادثه خونريزي بيهوده منجر شد ، و چه نتايج بسيار شوم و بدي در روحية نيروهاي مسلح گذاشت و در حقيقت سبب انسجام تمام مخالفين گرديد .اردشير زاهدي سفير ايران در واشنگتن كه به ايران آمده بود آن شب تا صبح نزد شاه بودزاهدي : «مرتب نخست وزير تلفن مي كرد حضور اعليحضرت كه همه نظردارند كه حكومت بشه ، من نظرم رو به اعليحضرت عرض كردم كه حكومت نظامي اعلام نشه .روز هفده شهريور بعدها به جمعة سياه معروف شد .دولت تعداد كشته شدگان را همان روز حدود 60 تن و روز بعد قريب به يكصد تن ذكر كرد . مخالفان صحبت را به هزاران تن هم كشاندند .اهميت حوادث ميدان ژاله نه در تعداد كشته گان بلكه در اثر رواني اين واقعه بر مردم كشور بود .دركنار اقدام نظامي به گفتة كريم سنجابي آن روز قرار بود گروهي از رهبران سياسي هم دستگير شوند .

سنجابي : « در واقعة به اصطلاح جمعه سياه ، آمدند خبر به من دادند كه تصميم گرفتند همه شما رو از بين ببرند ، ما مخفي شديم . همون روز حمله آوردند به خونه من و خانم و بچه ها ، اينها رو توقيف كردند و تا چهارساعت ، پنج ساعت ، نگهشون داشتند ، بعد آزاد كردند و خوب اين به ظاهر نشانة قدرت واكنش دولت بود ، ولي بلافاصله ضعف دولت و شورش و هيجان مردم نمايش پيدا كرد » .

 به عقيدة داريوش همايون هم ، دولت ثبات راي نداشت و اين خود ، نظام سلطنتي را به سراشيبي سقوط برد .

 همايون : « خوب ، ارتش اون روز كاري كه بهش گفته بودند كرد ، و اون روز اتفاق تأسف آوري افتاد ، ولي اين اتفاق مي تونست پايان موج انقلابي باشه ، براي اينكه اگر پي گيري شده بود ، محال بود كه كار به اون جاها بكشه .به گفتة دكتر كريم لاهيجي اين حادثه ، آخرين پل ارتباط ميان شاه و مردم را ويران كرد .