فرمت:doc

تعداد صفحه:19

بخش هایی از مقاله: 

پيشگفتار:

در اين پژوهش كه براي درس سمينار افكار سياسي غرب از نيمه دوم قرن 19 در مقطع كارشناسي ارشد علوم سياسي تهيه ديده شده است. نظريه دمكراسي جهان وطني ديويد هلد و قابليتهاي اجرائي آن در ايران مورد تحقيق و بررسي قرار گرفته است. ديويد هلد استاد دانشگاه اقتصادي-سياسي لندن و همچنين كالج حقوق-علوم سياسيت لندن و از همكاران آنتني گيدنز –جامعه شناس برجسته انگليسي-است.

هلد را بيشتر به عنوان تئوريسين مباحث جهاني شدن (خاصه نظريه دمكراسي جهان وطني)مي شناسند . دو اثر برجسته هلد مدل هاي دموكراسي – و جهاني شدن و مخالفان آن (با همكاري آنتوني مك گرو)مركز ثقل فكري او هستند. از آثار ديگر او مي توان به ،چشم انداز اصلي دولت مدرن (1983) ،قدرت و مشروعيت در بريتانياي معاصر(1984)،ليبراليسم ،ماركسيسم جهت گيري آينده خط مشي عمومي (1986)،مباني دمكراسي (زير چاپ) ،انباشت مشروعيت و دولت (1983) ، سوسياليسم و محدوديت هاي عمل دولت، نظريه هاي دولت(1984) ، آموزه سياست شناسي(1984)،اشكال جديد دموكراسي(1986)

مقدمه اي بر نظريه انتقادي:

هوركهايمرتاهابرماس(1980)اشاره كرد. ناگفته نماند بعضي از آثار فوق مشتركاً تاليف شده است.در پايان لازم مي دانم مراتب سپاس و قدرداني خود را از استاد محترم و فرزانه دكتر محمد توحيد فام به خاطر راهنمايي هاي بي دريغ و خردمندانه اش اعلام دارم.

مقدمه:

پيشينه هو خواهي فراگير از دمكراسي ،به مثابه شكلي از سازماندهي زندگي سياسي،به كمتر از يكسال مي رسد.«دمكراسي» واژه اي اصلا يوناني است كه در قرن شانزدهم از طريق واژه فانسوي «دمكراتي» Democratie وارد زبان انگليسي شد. دمكراسي از اژه دموكراسيا مشتق شده كه به معني نوعي از حكومت است كه در آن مردم حكومت مي كنند.«حكومت بوسيله مردم»شايد مفهومي عاري از ابهام به نظر آيد،اما ظواهر هميشه گمره كننده اند و تاريخ انديشه دموكراسي پيچيده و حاكي از دريافت هاي متضاد است. عرصه هاي عدم توافق بسيار گسترده است. و در واقع هر يك از اجزاء عبارت فوق ،دشواري هاي مربوط به تعريف را به همراه دارد.

واژه هاي «حكومت» ،«حكومت به وسيله» و« مردم» به چه معناست؟اگر از ابهامات مجود در واژه «مردم» آغاز كنيم . چه كساني را بايد «مردم» قلمداد كرد؟چه نوع مشاركتي براي آنها در نظر گرفته شده است؟شرايط مفروض براي هدايت به مشاركت كدامند؟آيا مردم بايد قبل از آن كه دمكرات شند سواد بياموزند؟آيا براي حفظ دمكراسي حد معيني از ثرت اجتماعي ضرورت دارد؟واژه حكومت مسائل بسياري از اين قبيل را بر مي انگيزد :حوزه حكومت را تا چه اندازه گسترده يا محدود مي توان در نظر گرفت ؟عرصه مناسب براي فعاليت دمكراتيك را چگونه مي توان تعيين كرد؟ با توجه به اين مسائل در ارتباط با دمكراسي و دريافتهاي متضاد از آن از آغاز تا كنون ،همچنان عرصه هاي دمكراسي خواهي و يا تظاهر به آن رو به تذايد است. و در زمان ما مسئله اي دمكراسي و دمكراسي خواهي از شكلهاي پيشين و قالبهاي گذشته اش فراتر رفته است.و با توجه به نزديكتر شدن ملل جهان به يكديگر و از هم پاشيده شده شدن مرزهاي جغرافيايي در حوزه هاي فرهنگي ،اقتصادي ،اجتماعي و بخصوص اطلاعاتي،و مسئله جهاني شدن در حوزه هاي مذكور و به طرف يكدست شدن و رفتن ملل جهان در بعضي عرصه هاي جهاني .مانند نوع حكومت،اقتصاد،فرهنگ و ...-به دليل پيچيدگي نيازها، وابستگي متقابل به هم و تاثير پذيري از حوادث اتفاق افتاده در فراي مرزهاي ملي مسئله اي دمكراسي و حكومت دمكراسي در شكل جديدي تحت عنوان «دمكراسي جهاني» مطرح شده است.

روش:

اين پژوهش درصدد است با استفاده از رهيافت نهاد گرائي نظريه ديويد هلد در ارتباط با دمكراسي جهاني ،كه نامبرده آن را در قالب دمكراسي جهان وطني مطرح كرده است،را مورد تحقيق و بررسي قرار دهد.

روش مورد استفاده در اين پژوهش،همچنان كه اشاره شد،رهيافت نهادگرائي مي باشد بر اساس اين رهيافت مطالعه اي نهاد هاي سياسي ،اصل مهم مي باشد.

حاميان اين رهيافت ،قواعد و رويه هاي قانوني را بعنوان متغير اساسي مستقل ، و كاركرد و سرنوشت دمكراسيها را بعنوان وابسته در نظر مي گيرند.1.

به طور كلي رهيافت نهادي موضوع مطالعه اي است كه قواعد ،رويه ها و سازمان هاي رسمي حكومت را در بر مي گيرد.رهيافت نهاد گرائي به رهيافتهاي متعدد جديد تقسيم شده است،كه عبارتند از سه نوع تحليل نهادي يعني مطالعات قانون اساسي ،اداره عمومي،و نهادگرايي عبارتند از سه نوع تحليل نهادي يعني مطالعات قانون اساسي ،اداره عمومي و نهاد گرايي جديد.

در اين پژوهشاز روش «نهاد گرايئ جديد»استفاده مي شود. نهادگرايي جديد بر نقش مستقلانه براي نهادي سياسي تاكيد مي ورزد.2 در نهاد گرائي جديد فرض بر اين است كه هر نهادي قواعد و رويه هاي قانوني خاصي را منعكس مي كند كه اين قوانين رفتارها و ارزشهاي خاصي را الزاماًٌ تجويز مي كنند.

شيوه جمع آوري اطلاعات و منابع كتابخانه اي و مقاله اي مي باشد.

سئوال اصلي در اين پژوهش كه جهت اصلي پژوهش را مشخص مي كند:

قابليتهاي اجرائي نظريه ي دمكراسي جهان وطني ديويد هلد در ايران چه مي باشد؟

در پاسخ به اين سئوال،فرضيه اصلي ما اين است كه:

با توجه به اينكه نظريه دمكراسي جهان وطني ديويد هلد حوزه هاي و عرصه هاي مختلفي از سطوح ملي،فدا ملي و جهاني را در بر مي گيرد و در هر كدام از اين سطوح راهكارها و پيشنهاد هايئ را در راستاي نظريه خود ارائه داده است در سطح ملي در ايران مي توان از افزايش حقوق عمومي و مدني بر اساس نظريه هلد بهره هاي لازم را برد و آنها را به مرحله عمل و اجرا در آورد.

منابع و ماخذ:

1-مارش،ديويد وجري استوكر،روش و نظريه در علوم سياسي ،ترجمه امير محمد حاجي يوسفي،انتشارات پژوهشكده مطالعات راهبردي ،چاپ اول(تهران:1378)،ص 89

2-همان:ص 100

3-هلد ،ديويد ،مدلهاي دمكراسي ،ترجمه عباس مخبر ،انتشارت روشنگران و مطالعات زنان،چاپ سوم(تهران:1384)،ص 371

4- همان:ص369

5- همان:برداشت آزاد از صص 372-373

6- همان:ص378

7- همان:ص386

8- همان:ص390

9-توحيد فام ،محمد،دولت و دمكراسي در عصر جهاني شدني ،انتشارات روزنه،چاپ اول(تهران:1381)،283

10-هلد ،ديويد و آنتوني مك گرو،جهاني شدن و مخالفان آن،ترجمه مسعود كرباسيان،انتشارات علمي و فرهنگي،چاپ اول،(تهران:1382)،ص150

11-تارو،لستر،برندگان بازندگان جهاني شدن ،ترجمه مسعود كرباسيان ،انتشارات علمي فرهنگي ،چاپ اول ،(تهران:1383)،ص163

12-منبع شماره9:ص151

13- همان:ص155-154

14- همان:ص80

15-file//:Documents and settings mahdavianMy DocumentsIranian Futurist.htm

16-عاملي ،محمد:جهاني شدن از ديدگاه ديويد هلد ، همشهري ،پنج شنبه 16 اسفند 1383

17_ همان

18- همان

19-منبع شماره 9:ص304

20- همان:ص305

21- همان:ص305

22- همان:ص306

23- همان:صص 308-307

24-منبع شماره 16